polskie znaki: 8859-2 projekt serwisu: prodesign
|
|
|
STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY LIW (woj. mazowieckie, pow. węgrowski)
Główny projektant studium: mgr inż. arch. Andrzej Bakiera
Zespół wykonawczy: mgr Henryk Kot, mgr inż. Elżbieta Kot, mgr inż. Anna Kierzkowska, mgr inż. Zbigniew Cieszkowski, inż. Pelagia Pawlik, mgr inż. arch. Mirosław Starczewski.
Poniżej podano podstawowe informacje o "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Liw". Całość dokumentacji liczy 200 stron tekstu. Część graficzna zawiera mapę w skali 1:10.000 oraz mapy przeglądowe.
Cel studium
Celem Studium jest określenie zasad prowadzenia polityki przestrzennej na obszarze gminy oraz dalszego jej rozwoju. Studium jest dokumentem planistycznym, zawierającym w szczególności informacje w zakresie:
- aktualnego stanu środowiska przyrodniczego, kulturowego, społecznego, gospodarczego i demograficznego;
- oceny zagrożeń występujących na obszarze gminy oraz zagrożeń zewnętrznych, wpływających na środowisko przyrodnicze i jakość życia mieszkańców gminy;
- kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.
Zawartość opracowania
Dokumentacja składa się z następujących części:
- Tekst: "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Liw" zawierający także mapy analityczne w skali 1:100.000 i 1:300.000.
- Część I. Uwarunkowania (130 stron).
- Część II. Kierunki zagospodarowania przestrzennego (70 stron).
- Plansza graficzna w skali 1:10.000: "Uwarunkowania i kierunki rozwoju przestrzennego gminy Liw".
|
|
Część I - uwarunkowania
- Informacje wstępne
- Podstawa opracowania studium
- Cel studium
- Zakres opracowania
- Materiały wyjściowe
- Zawartość opracowania
- I. UWARUNKOWANIA GEOPOLITYCZNE
- Położenie gminy w układzie administracyjnym
- Potencjał gminy
- Struktura użytkowania gruntów
- Struktura własności gruntów
- Uwarunkowania wynikające z polityki państwa i województwa
- II. PRZYRODA NIEOŻYWIONA
- Budowa geologiczna
- Rzeźba terenu
- Gleby
- Zasoby wodne
- Wody powierzchniowe
- Wody podziemne
- Klimat
- Promieniowanie całkowite i usłonecznienie
- Temperatura powietrza, wilgotność względna i zachmurzenie
- Opady atmosferyczne i wiatr
- III. LASY I GOSPODARKA LEŚNA
- Charakterystyka własnościowa lasów
- Regionalizacja przyrodniczo-leśna
- Lasy państwowe
- Struktura gruntów leśnych
- Lasy ochronne
- Charakterystyka siedliskowa, drzewostanowa i wiekowa lasów państwowych
- Lasy niepaństwowe
- Gospodarka leśna
- Ochrona lasu
- Gospodarka łowiecka
- IV. PRZYRODA OŻYWIONA-STAN I OCHRONA
- Ogólna charakterystyka przyrodnicza gminy
- Struktura przestrzenna krajobrazu przyrodniczego
- Obszary i obiekty przyrodnicze prawnie chronione
- Nadbużański Park Krajobrazowy
- Rezerwaty przyrody
- Siedlecko-Węgrowski Obszar Chronionego Krajobrazu
- Pomniki przyrody
- Parki zabytkowe
- Waloryzacja przyrodnicza i krajobrazowa obszaru gminy
- Obszary o randze krajowej
- Obszary o randze regionalnej
- Obszary o randze lokalnej
- V. SUROWCE MINERALNE
- Uwarunkowania geologiczne
- Złoża udokumentowane
- Odkrywki aktualnie eksploatowane, bez uregulowanej strony formalno-prawnej
- Odkrywki kwalifikujące się do rekultywacji
- Zagrożenia wynikające z eksploatacji surowców mineralnych
- VI. CHARAKTERYSTYKA ROLNICTWA
- Uwarunkowania przyrodniczo-klimatyczne
- Struktura użytkowania gruntów
- Charakter produkcji rolniczej
- Charakterystyka ogólna
- Produkcja roślinna
- Produkcja zwierzęca
- Wyposażenie gospodarstw rolnych w podstawowe środki produkcji
- Melioracje użytków rolnych w gminie Liw
- Waloryzacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej
- VII. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA
- Zaopatrzenie w wodę
- Odprowadzanie ścieków
- Usuwanie odpadów stałych
- Zaopatrzenie w gaz
- Zaopatrzenie w ciepło
- Powiązania zewnętrzne infrastruktury technicznej
- VIII. ELEKTROENERGETYKA
- Uwarunkowania zewnętrzne
- Urządzenia NN 400 kV i WN 110kV
- Źródła energii elektrycznej średniego napięcia 15 kV
- System magistralnych linii SN 15 kV
- Uwarunkowania wewnętrzne
- Lokalne urządzenia elektroenergetyczne
- Uwarunkowania rozwoju wynikające ze stanu zaopatrzenia w energię elektryczną
- Powiązania zewnętrzne systemu elektroenergetycznego
- IX. INFRASTRUKTURA KOMUNIKACYJNA
- Układ drogowy
- Drogi krajowe
- Drogi wojewódzkie
- Drogi powiatowe
- Drogi gminne
- Komunikacja zbiorowa
- Transport towarowy
- Zaplecze techniczne
- Stan formalno-prawny
- Powiązania zewnętrzne
- Ocena i wnioski
- Układ drogowy
- Komunikacja zbiorowa
- Zaplecze techniczne
- Wnioski
- X. CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA OBSZARÓW ZABUDOWANYCH
- Sieć osadnicza
- Charakterystyczne układy przestrzenne wsi i przysiółków
- Ewolucje układów przestrzennych
- Ocena ruchu budownictwa
- Stan zagospodarowania przestrzennego
- Charakterystyka budynków
- Wnioski ogólne
- XI. CHARAKTERYSTYKA DEMOGRAFICZNA I JAKOŚĆ ŻYCIA MIESZKAŃCÓW
- Demografia
- Liczba ludności
- Rozmieszczenie ludności
- Zmiany liczby ludności
- Przyrost naturalny i migracje stałe
- Struktura wg płci i wieku
- Poziom wykształcenia
- Rynek pracy i bezrobocie
- Zasoby i warunki mieszkaniowe
- Poziom życia mieszkańców
- XII. UWARUNKOWANIA DOTYCZĄCE OCHRONY WARTOŚCI KULTUROWYCH I KRAJOBRAZOWYCH
- Ogólna charakterystyka środowiska kulturowego
- Zasoby obiektów zabytkowych
- Stanowiska archeologiczne
- Zabytkowe zespoły dworskie, pałacowe, parkowe
- Zabytkowe obiekty i zespoły sakralne
- Cmentarze
- Zabytkowa architektura obiektów mieszkalnych i użyteczności publicznej
- XIII. ISTNIEJĄCE I POTENCJALNE ZAGROŻENIA ŚRODOWISKA
- Skażenia atmosfery
- Zanieczyszczenia wód powierzchniowych i podziemnych
- Skażenia gleby
- Zagrożenia wynikające z "produkcji" odpadów
- Zagrożenia wynikające z rozwoju systemu transportowego
- Zagrożenia wynikające z obecności promieniowania niejonizującego
- Zagrożenia hałasem i wibracjami
- XIV. UWARUNKOWANIA EKONOMICZNO-SPOŁECZNE
- Potencjał produkcyjno-usługowy gminy
- Usługi podstawowe
- Analiza mocnych i słabych stron gminy
- Silne strony gminy Liw
- Słabe strony gminy Liw
- Szanse dla gminy Liw
- Zagrożenia
- ożliwości finansowe budżetu gminy
- XV. MOŻLIWOŚCI GMINY LIW W ZAKRESIE OKREŚLENIA I POTENCJALNEGO WDROŻENIA PROGRAMÓW REALIZACYJNYCH W DZIEDZINIE GOSPODARKI KOMUNALNEJ I OCHRONY ŚRODOWISKA W KONTEKŚCIE POZYSKIWANIA FUNDUSZY POMOCOWYCH
- Stopień wyposażenia gminy Liw w obiekty i urządzenia w zakresie gospodarki komunalnej i służące ochronie środowiska
- Potrzeby inwestycyjne gminy Liw pod kątem spełnienia wymogów określonych w dyrektywach Unii Europejskiej
- Potencjalne możliwości gminy Liw w tworzeniu programów realizacyjnych w zakresie gospodarki komunalnej i ochrony środowiska
- Potencjalne instrumenty finansowania polityki inwestycyjnej w zakresie gospodarki komunalnej
Część II - kierunki zagospodarowania przestrzennego
- WSTĘP
- A. OGÓLNE ZAŁOŻENIA ROZWOJU GMINY
- Główne funkcje gminy
- Cele i kierunki rozwoju gminy
- B. KIERUNKI ROZWOJU STREF FUNKCJONALNO-PRZESTRZENNYCH
- I. STRUKTURA FUNKCJONALNO-PRZESTRZENNA GMINY
- Podział na strefy funkcjonalno-przestrzenne
- Kierunki rozwoju stref funkcjonalno-przestrzennych
- C. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY LIW
- I. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA OBSZARÓW OSADNICZYCH
- Ogólne kierunki zagospodarowania obszarów osadniczych
- Obszary zabudowane
- Zasady wyznaczania obszarów proponowanych pod zabudowę na terenie gminy
- Ogólne zasady zagospodarowania przestrzennego
- Tereny wymagające przekształceń
- Określenie obszarów przeznaczonych pod zabudowę, ze wskazaniem obszarów przewidzianych do zorganizowanej działalności inwestycyjnej
- Zakres działalności inwestycyjnej
- Obszary przewidziane do zorganizowanej działalności inwestycyjnej
- Określenie obszarów wymagających opracowania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego
- Wskazania priorytetów
- Zalecenia
- Podstawy i skutki prawne sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego
- II. KIERUNKI ROZWOJU ROLNICTWA
- Ogólne kierunki rozwoju rolnictwa
- Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej wyłączone z zabudowy
- III. KIERUNKI ROZWOJU LEŚNICTWA I GOSPODARKI ŁOWIECKIEJ
- Kierunki rozwoju leśnictwa
- Kierunki rozwoju gospodarki łowieckiej
- IV. MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA SUROWCÓW MINERALNYCH
- Rejony perspektywiczne surowców mineralnych
- Możliwości rekultywacji terenów poeksploatacyjnych
- V. DOCELOWA SIEĆ CHRONIONYCH OBIEKTÓW PRZYRODNICZYCH
- Projektowane rezerwaty przyrody
- Projektowany Park Krajobrazowy Dolina Liwca
- Projektowane użytki ekologiczne
- Projektowane pomniki przyrody
- VI. KIERUNKI OCHRONY PODSTAWOWYCH SKŁADNIKÓW ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO
- Ochrona powietrza
- Wykorzystanie i ochrona wód powierzchniowych i podziemnych
- Ochrona gruntów leśnych
- Ochrona gruntów rolnych
- VII. KIERUNKI ROZWOJU INFRASTRUKTURY KOMUNALNEJ
- Gospodarka wodno-ściekowa
- Gospodarka odpadami stałymi
- Zaopatrzenie w gaz
- VIII. KIERUNKI ROZWOJU ELEKTROENERGETYKI
- Kierunki rozwoju powiązań zewnętrznych
- Urządzenia wysokiego napięcia 110 kV
- Źródła energii elektrycznej 15 kV
- Magistralne linie SN 15 kV
- Kierunki rozwoju lokalnych urządzeń elektroenergetycznych
- IX. KIERUNKI I ZASADY ROZWOJU SYSTEMU KOMUNIKACYJNEGO
- Podstawowe założenia rozwoju systemu transportowego
- Standardy obsługi komunikacyjnej
- Zasady funkcjonowania układu drogowego
- Komunikacja zbiorowa
- Zaplecze techniczne motoryzacji
- Zasady realizacji planowanych kierunków rozwoju infrastruktury komunikacyjnej
- X. TENDENCJE ZMIAN DEMOGRAFICZNYCH
- Dalszy spadek liczby ludności na obszarze gminy
- Wydłużanie się średniej długości życia mieszkańców
- Utrzymywanie się zjawiska nadumieralności mężczyzn
- Zwiększanie się średniego poziomu wykształcenia ludności
- Zmiana źródeł utrzymywania się ludności
- Utrzymywanie się bezrobocia
- Zwiększanie się udziału ludności czasowo przebywającej na terenie gminy
- Większa otwartość ludności na kontakty pozagminne
- XI. KIERUNKI I ZASADY OCHRONY WARTOŚCI KULTUROWYCH I KRAJOBRAZOWYCH
- Ustalenia ogólne
- Strefy ochrony konserwatorskiej
Kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy Liw
Dokumentacja "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gm. Liw" w części opisującej kierunki zagospodarowania przestrzennego zawiera trzy niżej wymienione działy:
A. Ogólne założenia rozwoju gminy.
B. Kierunki rozwoju wyznaczonych stref funkcjonalno-przestrzennych.
C. Kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy Liw
A. Ogólne założenia rozwoju gminy
Ze względu na rolniczy charakter gminy Liw, do głównych działań warunkujących dalszy rozwój gminy należy zaliczyć:
- Zachowanie rolniczego charakteru gminy na znacznych jej obszarach.
- Zachowanie zasobów i walorów środowiska przyrodniczego i kulturowego.
- Stwarzanie warunków do wzrostu zamożności ludności gminy.
- Stwarzanie możliwości dalszego rozwoju gminy poprzez rozbudowę infrastruktury społecznej i technicznej, poprawę warunków mieszkaniowych, rozwój działalności wytwórczej i usługowej dotyczącej głównie obsługi ludności i rolnictwa, stwarzanie ekonomicznych warunków do przyciągania kapitału z zewnątrz.
- Rozbudowa infrastruktury na obszarach kwalifikujących się do rozwoju rekreacji, turystyki i ochrony zdrowia.
- Rozwój infrastruktury wynikający z przebiegu na obszarze gminy ważnych tras komunikacyjnych.
- Tworzenie nowych miejsc pracy.
Podstawowe kierunki dalszego rozwoju gminy Liw winny obejmować:
- Restrukturyzację rolnictwa poprzez rozwój dużych i średniej wielkości gospodarstw rodzinnych, przy jednoczesnej naturalnej likwidacji gospodarstw małych, nierentownych.
- Wspieranie gospodarstw zmieniających i unowocześniających kierunek produkcji.
- Rozwój jednostek zajmujących się obsługą rolnictwa.
- Powołanie Parku Krajobrazowego Doliny Liwca oraz utworzenie nowych obiektów chronionych (rezerwaty przyrody, użytki ekologiczne, pomniki przyrody).
- Powiększenie obszarów dla inwestycji usługowych, głównie w sąsiedztwie miasta Węgrowa, rozszerzenie asortymentu usług oraz rozwój przetwórstwa i drobnego przemysłu.
- Zmniejszenie skali bezrobocia.
- Rozwój infrastruktury komunikacyjnej, telekomunikacyjnej i elektroenergetycznej.
- Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej i gospodarki odpadami.
- Rozwój bazy turystyczno-wypoczynkowej na wybranych obszarach.
- Organizowanie - w przypadku takiej konieczności - prac interwencyjnych i robót publicznych.
- Usprawnienie systemu pomocy społecznej dla rodzin najuboższych.
- Poprawa warunków mieszkaniowych poprzez opracowywanie lokalnych planów zagospodarowania przestrzennego dla obszarów przeznaczonych na ten cel wraz z usługami towarzyszącymi.
- Promocja walorów przyrodniczych gminy.
- Promocja i rozwój turystyki, agroturystyki i budownictwa letniskowego.
- Kształtowanie ładu przestrzennego na obszarze gminy, zgodnie ze współczesnymi wymogami architektury.
B. KIERUNKI ROZWOJU STREF FUNKCJONALNO-PRZESTRZENNYCH
Podstawowy rysunek Studium przedstawiony na mapie w skali 1:10.000 zawiera m.in. granice stref funkcjonalno-przestrzennych, dla których określono główne funkcje i kierunki dalszego rozwoju. Wyróżniono następujące kategorie stref funkcjonalno-przestrzennych:
M - strefa zabudowy zagrodowej
ZR - strefa zagospodarowania turystycznego
R - strefa intensywnej produkcji rolniczej
R1 - strefa ekstensywnej produkcji rolniczej
L - ekologiczna strefa leśna
D - ekologiczna strefa dolin rzecznych
OP - strefa intensywnej ochrony walorów przyrodniczych
C. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY LIW
W tej części dokumentacji nakreślono kierunki podstawowych działań obejmujących główne dziedziny gospodarcze i społeczne. Najważniejsze z nich przedstawiono poniżej:
- W zakresie planowania strategicznego:
- opracowanie długofalowej strategii rozwoju gminy.
- W zakresie planowania przestrzennego:
- wykonanie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru gminy, w szczególności dla wsi szybko rozwijających się (Liw, Starawieś i Borzychy, Krypy łącznie z zalewem, Wyszków, Jarnice, Ruchna i Ruchenka).
- W zakresie rozwoju rolnictwa:
- wspieranie (w miarę możliwości) rozwoju gospodarstw specjalistycznych, wytwarzających konkurencyjne produkty (m.in. tzw. żywność ekologiczną).
- wspieranie rozwoju funkcji pozarolniczych: letniskowych, turystycznych i agroturystycznych.
- rozwój innych pozarolniczych form aktywizacji obszarów wiejskich, takich jak budowa i modernizacja dróg, rozwój infrastruktury technicznej podnoszącej standard życia mieszkańców, rozwój edukacji młodzieży wiejskiej i propagowanie aktywnych i zdrowych form spędzania wolnego czasu.
- W zakresie gospodarki leśnej:
- sporządzenie planu zalesień na obszarze całej gminy i stopniowe zwiększanie lesistości (docelowo z 22% do około 30%).
- W zakresie wykorzystywania surowców mineralnych:
- racjonalne gospodarowanie zasobami złóż oraz rekultywacja wyrobisk poeksploatacyjnych.
- W zakresie ochrony środowiska i tworzenia Ekologicznego Systemu Obszarów Chronionych:
- ochrona wód Liwca i innych cieków;
- podjęcie działań zmierzających do powołania przez Wojewodę Mazowieckiego Parku Krajobrazowego Doliny Liwca i projektowanych rezerwatów przyrody;
- objęcie ochroną (na podstawie uchwały Rady Gminy) innych obiektów i obszarów przyrodniczych: użytków ekologicznych i pomników przyrody.
- W zakresie rozwoju infrastruktury komunalnej:
- prowadzenie dalszej rozbudowy istniejących sieci wodociągowych zasilanych ze stacji uzdatniania wody w Wyszkowie, Jartyporach, Tończy i Zającu i budowa sieci wodociągowej we wsiach: Wyszków, Śnice, Witanki, Janowo, Ossolin i Kucyk;
- opracowanie i wdrożenie koncepcji gospodarki ściekami. Istnieje pilna potrzeba rozwiązania problemu odprowadzania i unieszkodliwiania ścieków na terenie gminy. Gromadzenie ścieków w indywidualnych zbiornikach bezodpływowych i wywożenie ich na miejską oczyszczalnię w Węgrowie należy uznać za rozwiązanie przejściowe. W przyszłości zaistnieje konieczność budowy oczyszczalni grupowych (łącznie z siecią kanalizacyjną) oraz indywidualnych systemów oczyszczania ścieków na własnych działkach w zabudowie rozproszonej (jako system uzupełniający). Wstępnie przewidywana jest budowa 7 oczyszczalni ścieków.
- W zakresie gospodarki odpadami stałymi:
- zorganizowanie sprawnego systemu zbiórki odpadów z terenu całej gminy,
- zorganizowanie pełnego unieszkodliwienia odpadów w sposób bezpieczny dla środowiska (odpady stałe będą czasowo gromadzone w typowych kontenerach ustawionych w miejscach dostępnych dla wszystkich mieszkańców gminy, a następnie wywożone na wysypisko w Węgrowie (na podstawie porozumienia między władzami gminy Liw i miasta Węgrowa). Odpady technologiczne powstające na terenie gminy należy w pierwszej kolejności wykorzystywać gospodarczo, pozostałe składować na wysypisku po uzgodnieniu z władzami gminy i ochrony środowiska lub utylizować według indywidualnych technologii.
- W zakresie zaopatrzenie w gaz:
- przeprowadzenie pełnej gazyfikacji całej gminy w oparciu o istniejący gazociąg wysokiego ciśnienia ø150 "Proszew - Węgrów" (budowa stacji redukcyjno-pomiarowej Io w Witankach i sieci rozdzielczych średniego i niskiego ciśnienia w południowej części gminy). Odbiorców zlokalizowanych we wschodniej części gminy (Jartypory, Ruchna) będzie można zaopatrzyć w gaz ze stacji w Węgrowie.
- W zakresie rozwoju elektroenergetyki:
- nie przewiduje się budowy na terenie gminy nowych urządzeń wysokiego napięcia;
- planowana jest częściowa modernizacja istniejącej linii 110 kV (wymiana słupów i przewodów);
- remont i modernizacja urządzeń niskiego napięcia we wsiach: Ruchna, Ruchenka, Ossolin i Kucyk, a także częściowo w 5 innych wsiach (Tończa, Starawieś, Ludwinów, Krypy, Zając i Śnice).
- W zakresie rozwoju infrastruktury komunikacyjnej:
- w układzie dróg powiatowych należy wybudować nawierzchnię twardą ulepszoną na drogach o nawierzchni brukowcowej, żwirowej lub gruntowej (19,2 km) oraz sukcesywnie modernizować pozostałe drogi powiatowe;
- w układzie dróg gminnych wybudować około 16,0 km nawierzchni twardej ulepszonej oraz wyposażyć około 25 km dróg w nawierzchnie gruntowe ulepszone (stabilizacja cementem, żwirowe);
- przeklasyfikowanie dróg wewnętrznych o twardej nawierzchni pełniących funkcje publiczne na drogi gminne;
- wybudowanie obwodnicy miejscowości Liw (jako integralnego odcinka obwodnicy Węgrowa) w ciągu drogi wojewódzkiej nr 637;
- uruchomienie nowych połączeń autobusowych (w miarę ekonomiczne i funkcjonalne);
- wybudowanie stacji paliw w miejscowości Liw;
- utworzenie ścieżek rowerowych wzdłuż jezdni niektórych dróg o dużym nasileniu ruchu.
- W zakresie ochrony dóbr kultury i rozwoju turystyki:
- ochrona istniejących na terenie gminy zabytków;
- opracowanie atrakcyjnego programu wykorzystania turystycznego zamku w Liwie i jego otoczenia;
- opracowanie planu turystycznego wykorzystania zalewu w Krypach;
- opracowanie programu turystycznego zagospodarowania i wykorzystania gminy, szczególnie obszarów położonych nad Liwcem i w pobliżu kompleksu leśnego koło wsi Ruchna.
- W zakresie polityki społecznej, administracji i szkolnictwa:
- prowadzenie działań przez władze gminy prowadzących do zmniejszenia bezrobocia;
- stwarzanie warunków do godziwej egzystencji i samorealizacji ludzi młodych (powstrzymywanie odpływu ludzi młodych i wykształconych);
- budowa szkoły podstawowej w Jartyporach, budowa gimnazjum i hal sportowych;
- dokończenie budowy ośrodka zdrowia w Wyszkowie;
- budowa siedziby urzędu gminy;
- zwiększenie bezpieczeństwa na drogach publicznych (m.in. poprzez budowę ścieżek rowerowych);
- aktywizacja działalności kulturalnej;
- tworzenie lobbingu na rzecz gminy;
- rozwijanie współpracy z innymi gminami, m.in. z francuską gminą Guesnain, Stowarzyszeniem Powiatów i Gmin Nadbużańskich.
|
|